اسرار کاوش

کلوت به کوههای شنی ای می گویند که بر اثر عامل فرسایشی غالب کویر ” باد ” ایجاد می گردد و فرم ها و شکلهای مسحور کننده ای را ایجاد میکنند که کمتر کسی میتواند پس از دیدن این مناظر , انگشت به دهان نماند و مسحور این زیبایی بی مانند نشود.
کلوت که از ترکیب دو واژه” کل” به معنی “آبادی” و “لوت” که نام بیابانش هست آمده است. .
وقتی ناگهان در دل بیابان لوت چشمتان به سازه های خاکی عجیب و غریب بیفتد و این سازه های خاکی تا چشم کار میکنند دیده میشوند ، انگار وارد یک شهر شده اید. شهری بدون هیچ سکنه ای که انگار تنها برای ارواح ساخته شده. شاید برای همین است که میگویند اینجا شهر جن و پری است.

«شهداد» تا كرمان صد كیلومتر فاصله و تا شهر افسانه‌ای «كلوتها» 40 كیلومتر فاصله دارد. این منطقه در بین زمینشناسان به یکی از «قطب های گرمایی زمین» معروف است. همین خشكی كویر ممکن است گردشگران را از اروپای سبز به ایران بكشاند.

در نزدیكی شهداد، «نبکا»‌ها (گلدانهای كویری) وجود دارد كه گاه طول آنها به 10 متر می رسد؛ در حالی که بلندترین نبکاهاى صحراهاى افریقا 3 متر طول دارند.
شهر افسانه‌ای کلوتها 11 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و فاصله اش با شهداد تنها 40 كیلومتر است؛ و حدود 20 هزار سال قبل، با فرسایش آبی و بادى، به وجود آمده است. در کویر شهداد، 100 هکتار نمکزار به شکل جوشش تخم مرغی وجود دارد که در هیچ جاى دنیا مشابه آن نیست. در محدوده‌ای 30 هزار کیلومتری، در دل لوت، هیچ حیاتی وجود ندارد. شاهد این ادعا جسد سالم گاوی است كه در زمستان سال ۱۳۶۵ در كویر لوت تلف شده است. پس از گذشت 15 سال از آن زمان، جسد این گاو – در حالی كه براثر نور شدید آفتاب خشك شده بود – بدون هیچ تغییری پیدا شد.
این گرما و خشكی بینظیر می شد تا بهترین منبع درآمد برای بومیان منطقه باشد، اما اكنون جز آزار و اذیت هیچ چیزی برایشان ندارد. افزایش شدید دمای هوا در تیر ماه، در بخش محروم شهداد كرمان، شمار زیادی از خانواده‌های محروم این منطقه را وادار به كوچ كرده است. عوارض افزایش دما تأثیر نامطلوب خود را در بخش كشاورزی بر جای گذاشته است.
«خبیص»، یا نام قدیم شهداد، درحاشیه غربی و دامنه شرقی كوهستان سیرچ واقع شده است. این ‌بخش در پای بلندترین كوههای این ناحیه، یعنی سیرچ و جفتان، قرار گرفته است و ارتفاع بلندترین قله آن به 3هزار و 990 متر می‌رسد.
قلل ارتفاعات این كوهستان تا اواخر اردیبهشت‌ ماه پوشیده از برف است؛ ‌از این‌ رو، آبهای فراوانی به طرف دشت جریان دارد .
در حاشیه غربی دشت لوت، جز در منطقه بم، هیچ ‌مكانی به این اندازه از آب دایمی برخوردار نیست. به نظر می‌رسد كه از هزاران سال پیش، اطراف خبیص بزرگترین ناحیه برای تمركز جمعیت بوده است.
شهداد در ارتفاع 430 متری از سطح دریا قرار دارد. از سمت شرق فاصله آن تا دشت لوت حدود 30 كیلومتر و مشرف به جلگه‌ای است به نام تكاب كه بخش‌ اصلی خبیص را تشكیل می‌دهد.
آب دایمی شهداد از رودخانه «درختنگان» تأمین می‌شود. این رودخانه از ارتفاعات «هی‌نامان» سرچشمه می‌گیرد و از راه دره درختنگان عبور می‌كند؛ در مدخل تنگه «چهار فرسخ»، به طرف شمال منحرف می‌شود، سپس از طریق آبادی ابراهیم‌آباد به سوی لوت جریان می‌یابد. آب این رودخانه در زمستان فراوان و در تابستان كم می‌شود. در تنگه چهار فرسخ، شعبه‌ای از رودخانه درختنگان جدا شده و مستقیم رو به شرق، به طرف شهداد، جاری است.
شهداد كنونی به شكل مثلثی است كه رأس آن به طرف دره «كناران» و قاعده آن به سمت شرق در حوزه تكاب قرار گرفته است و به كلوتهای موازی حاشیه لوت منتهی می‌شود. زمینهای شهداد تمام پوشیده از باغهای مركبات و خرماست.
اكنون، تنها وجود آب است كه مردم شهداد را به این منطقه پایبند كرده است.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

یکی از جالب ترین جاذبه های توریستی بافق تپه های شن های روان که با وسعت بیش از 1500 هکتار و ارتفاع بیش از 50 متر در فاصله 17 کیلومتری بافق در حاشیه روستای صادق اباد قرار دارد. محلی ها این منطقه رو به اسم « ریگ صادق آباد » می شناسند

البته تا چند سال پیش این جاذبه توریستی خیلی شناخته شده نبود ولی دو سه سالی که بیشتر بهش اهمیت داده شده و تلاش هایی هم برای شناسوندن این منطقه صورت گرفته است . این منطقه پتانسیل بالایی در جذب توریست و گردشگر دارد ولی هنوز امکانات کاملی برای این کار فراهم نشده . البته به تازگی اهالی روستای صادق آباد یک کمپینگ تفریحی تاسیس کردند که در ایام تعطیل خدماتی رو مثل پیست شتر سواری – موتور سواری – کویر نوردی – پرواز با چتر پاراسل – والیبال ساحلی – حمام افتاب – زمین بدمینتون و میزبانی از اردو های دانش آموزی – برگزاری اردو های خانوادگی و ریگ نوردی رو ارائه میدهد .

یکی از برنامه های بسیار جالبی که در این منطقه اجراشد همایش کویر نوردی بود . این همایش در دی ماه سال 86 با حظور هیات هایی از چند استان کشور اجرا شد . تعداد زیادی از افراد علاقه مند به کویر نوردی در این همایش شرکت کردند و چند روزی رو در بافق میهمان مردم خونگرم کویر بودند

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

کویر بافق در فرو رفتگی مشرق یزد که در واقع فرو رفتگی اصلی کویر یزد می باشد قرار گرفته است .رودخانه های اصلی این کویر به بخش جنوبی وارد شده و مخروط افکنه های حاشیه ای و معمولا سفید رنگ اطراف این کویر نشان دهنده شوری قابل توجه زمینهای اطراف این کویر می باشد . طول کویر بافق در حدود 75 کیلومتر و عرض آن در حدود 20 کیلومتر بوده و مساحت آن در حدود 750 کیلومتر مربع می باشد . 60% از آن را زمینهای رسی و 40% از آن را نمکزار وسیعی پوشانده است .زمینهای رسی بخش جنوبی و شمال غربی این کویر را پوشانده اند . رودخانه های جنوبی باعث تراکم زیاد گیاهان شور زیست در قسمت جنوبی این کویر شده اند , در حالی که در قسمتهای شمالی و یا نزدیک سطح نمکزار به علت افزایش شوری زمین گیاهی مشاهده نمی شود .

نمکزاری در قسمت شمالی کویر قرار گرفته که تقریبا تمام عرض کویر را از شرق به غرب قطع می کند . سطح این نمکزار را لکه های متحد المرکزی همراه با حوزه های کوچک باتلاقی می پوشاند که در بعضی نقاط به وسیله نمک تازه پوشیده شده است . با توجه به اینکه لبه های این قشر نمکی بطور موضعی شکسته و یا اینکه به طرف بالا برگشته , می توان تصور نمود که نمکزار فعلی بر روی سطح آب فوق العاده کم عمقی شناور بوده و یا بر روی لجن اشباع شده ای بستر گرفته است . به دلیل وجود رطوبت در زیر قشر نمکی , رانندگی بر روی این کویر بشدت خطرناک و در بعضی قسمتها غیر ممکن است .
راه های ورود به منطقه :
مسیر یزد به بافق از قسمت جنوبی این کویر عبور می کند
مسیر دیگر مسیر آسفالته بافق به حسن آباد است که پس از حسن آباد مسیر خاکی می شود و به خرانق منتهی می گردد . این مسیر از حاشیه شرقی کویر عبور می کند.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

کویر مرنجاب در شمال شهرستان آران و بیدگل در استان اصفهان قرار دارد. این کویر از شمال به دریاچه نمک آران و بیدگل، از غرب به کویر مسیله و دریاچه های نمک حوض سلطان و حوض مره، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر و از جنوب به شهرستان های آران و بیدگل و کاشان محدود می شود.
ارتفاع متوسط کویر مرنجاب از سطح آبهای آزاد در حدود ۸۵۰ متر می باشد. قسمت عمده این کویر پوشیده از تپه های شنی و ریگزار است. کویر مرنجاب از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی است. عمده پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شور پسند از جمله درختهای گز و تاق و بوته های قیچ است.
پوشش جانوری منطقه به دلیل وجود آب و غذای فراوان بسیار غنی است. از جمله حیوانات موجود می توان به گرگ، شغال، کفتار، روباه شنی، گربه شنی، بزمجه، آفتاب پرست، انواع مارمولک، مار، عقرب، تیهو، عقاب، شاهین اشاره کرد. در سال اخیر یک جفت پلنگ نیز در منطقه مرنجاب مشاهده شده است.
کویر مرنجاب یکی از زیباترین نقاط کویری ایران محسوب می شود. تپه های شنی بلند و جنگلهای تاق جلوه زیبایی به این منطقه بخشیده است. دریاچه نمک آران و بيدگل و جزیره سرگردان از دیگر نقاط دیدنی منطقه محسوب می شوند. چاه تاریخی دستکن در قسمت شرق کویر، محل آبشخور شترهای کاروانها بوده است.

برای رسیدن به این کویر سه مسیر شناخته شده وجود دارد که عبارتند از:

1- مسیر شهر آران و بيدگل به سمت پادگان ارتش و سپس جاده خاکی مرنجاب که پس از طی مسافتی در حدود ۴۵ کیلومتر به مرنجاب می رسد.

2- مسیر دوم: مسیر پارک ملی کویر است که از پیشوا آغاز شده و سپس مبارکیه، قصر بهرام، کاروانسرای سفیدآب و سپس مرنجاب می باشد. شایان ذکر است تردد در این جاده تا سفیدآب نیاز به مجوز از سازمان حفاظت از محیط زیست استان سمنان دارد.

3- مسیر سوم: مسیر کاشان به ابوزیدآباد و سپس کاروانسرای سفیدآب و مرنجاب می باشد.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

گندم بریان با نام های گندم برشته و ریگ سوخته نیز شناخته می شود در 80 کیلومتری شمال شهرستان شهداد (خبیص) در استان کرمان واقع و مساحت آن حدود 200 کیلومتر مربع است. سطح گندم بریان پوشیده از سنگ‌ها و گدازه‌های بازالتی سیاه‌رنگ آتشفشانی است. پس از رود شور زمینهای ماسه ای قرار دارند که شیب تندی به سمت شمال دارند که این مکان به گدار باروت شهرت دارد. پس از گدار باروت دشتی ریگی با رسوبهای آتشفشانی در سمت شرق قرار دارد که پس از آن دشت گندم بریان واقع شده است. بر روی دشت قشری از بازالت قرار گرفته است که عبور از آن را دشوار میکند. در بسیاری از مقالات، جراید و وب سایت ها این نقطه را گرمترین نقطه کره زمین عنوان کرده اند که فاقد اعتبار است.
این سنگ‌ها از نوع آذرین بیرونی هستند. تقریبا به‌غیر از جناح شمالی این تپه، دور تا دور آن‌ را دیواره‌ای خاکی با ارتفاعات مختلف که بلندترین آن از 30متر تجاوز نمی‌کند مانند قلعه فرا گرفته است. سنگ‌های گدازه‌ای سیاهرنگ که ارتفاع برخی از آنان حدود 4متر است نیز تمامی سطح فوقانی دیواره‌های خاکی را پوشانده است. همزیستی خاک زرد رنگ پایه و سنگ‌های سیاه بازالتی، از جمله پدیده‌های بی‌نظیر در این مکان است که زیبایی زائد‌الوصفی به منطقه گندم بریان بخشیده است. ارتفاع 483متری از سطح دریا و ریخت‌شناسی (Morphology) منحصر به‌فرد تپه گندم بریان ، این مکان را از دیگر مناطق ریگزار و پست پیرامونش متمایز کرده است. چنانچه از طریق تصاویر ماهواره‌ای به گندم بریان نگاه کنیم، این تپه مانند ملاقه‌ای است که دسته آن در سمت شمال قرار می‌گیرد. شایان ذکر است ناحیه شمالی گندم‌بریان با دشت‌های پیرامونش همسطح می‌شود و تنها خاک سیاه رنگش (گدار باروت) که مانند دسته ملاقه است موجب می‌شود که اشتباه کنیم و آن را همسطح تپه گندم بریان تصور کنیم. طول دسته ملاقه در حدود 10 کیلومتر و عرض آن 3 کیلومتر است. بدنه اصلی گندم بریان در جت شمال غربی جنوب شرقی طولی در حدود 15 کیلومتر و در جهت جنوب غربی شمال شرقی در حدود 10 کیلومتر است.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

کویر حلوان در موقعیت جغرافیایی N3355 شمالی تا N3337 شمالی و E5605 شرقی تا E5615 شرقی در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این ریگزار از شمال به کویر مرکزی ایران و ارتفاعات پیر حاجات طبس، از جنوب به محور ارتباطی شهرستان خور به طبس، از شرق به کوه های و ارتفاعات عاشقان و از غرب به دریاچه نمک خور و کویر مرکزی ایران محدود می شود.

حلوان نام روستایی در حاشیه شرقی این کویر است. روستای حلوان یکی از زیباترین مناطق گردشگری طبس است که از دیرباز از چند جنبه معروف بوده است. وجود نخلستان و تولید خرمای بسیار مرغوب از آن به طوری که که واریته خرمای آن معروف است. در سال‌های اخیر علاوه بر نژاد محلی از نوع خرمای مضافتی و دیگر نژاد ها هم در حلوان کشت شده است. بافت قدیمی بسیار بزرگ و زیبای حلوان با آن که رو به تخریب است، لیکن با قدم زدن در کوچه های قدیمی می توان شکوه و عظمت معماری کویری را مشاهده نمود. قلعه حلوان که روستای قدیمی را بصورت کامل در خود جای داده، یکی از بزرگترین و باشکوه ترین قلاع کل منطقه طبس است. حلوان در ایام قدیم ۱۳ برج نگهبانی داشته است که هماکنون ۵ برج آن سالم است. همچنین حلوان مسیر مهم کاروان گذری بوده است. کاروان ها در مسیر بین حلوان در شرق و عروسان و عباس آباد و خور در غرب کویر راه می پیموده اند.

پهنه این کویر پوشیده از ریگزار است و در نواحی شرقی و شمالی در حاشیه ریگزار باتلاقهای نمکی و رسی کویر مرکزی و دریاچه نمک خور قرار دارند. شکل ریگزار شبیه مثلثی است که راس آن در جهت شرق قرار دارد. فاصله شمال به جنوب ریگزار در بیشترین حالت 40 کیلومتر و فاصله شرق به غرب آن در نواحی مرکزی در حدود 14 کیلومتر و در نواحی شمالی 5 کیلومتر است. ریگزار گستره ای شمالی جنوبی دارد و رد مناطق جنوب شرقی آن با ارتفاعات عاشقان پیوند میخورد که این تلاقی کوه و ماسه مناظر بسیار زیبایی را پدید آورده است. در محیط شرقی این مثلث ماسه ای، تپه ها بیشترین ارتفاع را دارند و ارتفاع آنها از کف دشت در حدود 80 متر است که با حرکت به سمت غرب با کاهش ارتفاع همراه هستند. در جنوب شرقی محل تلاقی کوه و ریگ دره ها و گذرگاه های زیبایی پدید آمده است که شاید در نوع خود در کشور کم نظیر باشد. همچنین بدلیل وجود معادن فراوان در این ارتفاعات جاده های خاکی مناسبی وجود دارند که دسترسی و بازدید از این منطقه را آسان کرده اند.

پوشش گیاهی

پوشش گیاهی منطقه بسیار غنی شامل گیاهان نواحی استپی و ماسه ای همچون قیچ، درمنه، تاغ، دم گاوی، بادام کوهی، اسکنبیل که به سمت شرق از تعداد آنها کاسته می شود و در نواحی غربی حاشیه کویر مرکزی گیاهان نمک پسند شامل شور بیابانی، گز و اشنان قابل مشاهده هستند. در سال های اخیر چندین همایش کویرنوردی در حاشیه شرقی این منطقه برگزار شده است.

حیات وحش

بدلیل وجود پوشش گیاهی غنی منطقه و وجود منابع آب پوشش جانوری نیز پیرو آن غنی است. پوشش جانوری منطقه عبارتند از: انواع مار و عقرب، شاهین، هوبره، کبک، چکاوک بیابانی و کاکلی، مگس گیر، زنبور خور، سارگپه بیابانی، عقاب طلایی، کرکس، گرگ، شغال، روباه شنی، گربه شنی، سمور سنگی، جرد، پا مسواکی، موش صحرایی، انواع آگاما و جکو

دسترسی

نزدیکی به شهر طبس، جاده دسترسی مناسب، مناظر بدیع و زیبا در این منطقه عوامل هستند برای تبدیل ریگ حلوان به قطب گردشگری کویر که در صورت توجه می توان علاوه بر اشتغال زایی از مهاجرت بی رویه ساکنین روستاهایی چون حلوان و خیرآباد به شهر های بزرگ جلوگیری کرد.

دسترسی به این منطقه از چند مسیر میسر است. جاده ارتباطی خور به طبس بعد از پایان چاله کویر و دریاچه نمک خور از جنوب این منطقه عبور میکند. همچنین از طریق همین محور قبل از سه راهی جعفرآباد چند آلونک سنگی قرار دارد که در صورت ورود به جاده خاکی آن، وارد شیار بین کوه و ریگ میگردد. همچنین بعد از 3 راهی جعفرآباد به سمت طبس، جاده فرعی به سمت روستای حلوان و سپی جاده فرعی دیگری به سمت روستای خیرآباد به این ریگزار منتهی میگردد.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

در شمال شرقی دریاچه ارومیه کویر نسبتا وسیعی وجود دارد که در اطراف آن بیابانی در حال تشکیل است. در گوشه شمال شرق (در فاصله بین بندر شرفخانه در شمال، آبادی داش‌کسن در جنوب) بعد از حریم دریاچه، جلگه کویری وسیعی قرار گرفته که به سمت شرق تا نزدیکیهای تبریز کشیده شده است. این جلگه کویری نام مخصوصی ندارد. مردم آبادیهای مجاور زمینهای کویری را شوره زار و باتلاق میگویند. وسعت کویر بالغ بر ۱۵هزارو ۹۰۰ کیلومتر مربع و نزدیک به ۸۴۸ کیلومتر مربع آن در معرض طغیانهای دریاچه قرار میگیرد. محور طولی کویر حدود ۵۰ کیلومتر و جهت آن از شمال شرقی به جنوب غربی است. پهنای متوسط آن ۳۲ کیلومتر میباشد. ارتفاع مطلق سطح کویر در گوشه شرقی ۱۳۰۰ متر میباشد و مرکز کویر که هم سطح دریاست حدود ۲۵ متر پستتر از قسمت شرقی است. فرازای دریاچه ۱۲۷۵ متر است. کویر کبودان چشم‌گیرترین تضاد را نه تنها در حوضه دریاچه ارومیه بلکه در تمام سرزمین آذربایجان به وجود آورده است.

آب‌های جاری رودهایی که از ارتفاعات شرقی (توده سهند) سرچشمه میگیرد به تلخه رود پیوسته و در نزدیکی آذرشهر به طور مستقیم به دریاچه یا باتلاقهای ساحلی میریزد. به این ترتیب از طرف مشرق هیچ رودی به سطح کویر نمیرسد. رودهایی که از سمت شمال به سمت جنوب جریان دارند، قبل از رسیدن به کویر در سطح مخروط افکنههای بزرگ به شاخههای متعددی تقسیم میشوند و به مصرف آبیاری باغها و زمینهای مزروعی میرسد. آب تمام رودهایی که از سمت شمال و شمال شرقی به حوزه میرسد، دارای مقادیر زیادی نمک است. آجی چای بزرگترین رود این حوضه با بریدن چند گنبد نمکی در مسیر خود بیشتر از همه در تشکیل خاکهای شور و حتی شوری فوق‌العاده دریاچه موثر است.

در سمت غرب بناب رسوبات دریاچهای شامل سیلیست، نمک و رس منطقه را پوشانده و با توجه به نفوذ پذیری کم آب‌های سطحی، موجب ایجاد باتلاق و شورهزار در این منطقه گردیده است. یکی از رودخانههای نسبتا پرآب حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. از این رودخانه تعداد ۱۲ نهر در دشت بناب منشعب و اغلب آبادی‌های واقع در این ناحیه را مشروب می‌نماید. مازاد آب آن از طریق روستای قراچیق به دریاچه ارومیه میریزد. اراضی این روستا به علت نفوذپذیری کم، نمیتواند تمام آب‌ها را منتقل نماید. در نتیجه اغلب اراضی آن به صورت باتلاق و شورهزار در آمده است. حوزه دشت مراغه و بناب تواماّ در حدود ۳۴۰ کیلومتر مربع وسعت دارد که از این مقدار حدود ۴۰ کیلومتر مربع آن را زمین‌های شوره‌زار باتلاقی تشکیل می‌دهد. زمین‌های شوره‌زار اطراف دریاچه ارومیه که در حدود ۴۰ کیلومتر مربع است از نظر زراعت و مخزن آب هیچ‌گونه ارزشی ندارند.

سمت دشت عجب شیر در حدود ۸۰ کیلومتر مربع وسعت دارد که مقدار ۱۰ کیلومتر از آن شوره‌زار باتلاقی است. حوزه دشت ملک کندی در حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع می‌باشد که ۸۰ کیلومتر آن را زمین‌های شورهزار باتلاقی و بقیه را زمین‌های قابل استفاده کشاورزی تشکیل می‌دهد.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

کویر دو شاخ یا کویر سبزوار در موقعیت جغرافیایی E5617 شرقی تا E5733 شرقی و N3622 شمالی تا N3602 شمالی مابین استانهای سمنان و خراسان رضوی گسترده شده است. این کویر در شرق پارک ملی توران و غرب پناهگاه حیات وحش شیر احمد، در جنوب محور ارتباطی تهران مشهد و در غرب شهر سبزوار قرار گرفته است. در شمال این منطقه رشته کوه گر قرار گرفته است. این منطقه با ارتفاع متوسط 800 متر از سطح آبهای آزاد مکانی برای انباشت سیلابهای و هرز آب های منطقه است. عمده سطح کویر توسط زمینهای پف کرده نمکی و در قسمت شمالی توسط گنبدهای نمکی احاطه شده است.

از رودهای مهم که به این کویر میریزند میتوان به کال شور جاجرم که از سمت شمال غربی و کال شور سبزوار که از سمت شرق وارد این کویر میشوند اشاره کرد. علت نامگذاری این کویر به دو شاخ به دلیل شکل این کویر است که در سمت غرب و شرق مانند شاخ به سمت شمال باریک میشوند. کویر گستره ای شرقی غربی دارد و طول آن در حدود 100 کیلومتر و عرض آن 40 کیلومتر است. در قسمت جنوبی کویر در حوالی روستای رضا آباد شاهرود گنبدهای نمکی و اجتماعات ماسه ای منطقه را فرا گرفته است.

پوشش گیاهی

منطقه کویر دو شاخ در مرکز و مناطق کویری آن فاقد پوشش گیاهی است و زمین کاملا عریان است. اما در حاشیه نمکزار گیاهان شور پسند همچون اشنان و گز قابلیت رشد یافته اند. در نواحی ماسه ای و استپی حاشیه کویر به عنوان نمونه مي توان به گونه هاي زير اشاره نمود: گون، اسفناج وحشي، تره تيزك، كاكوتي، فرفيون، گل گندم، شقايق كوهي، انغوزه، زنبق صحرايي، مليكا، خارشتر، كلاه ميرحسن، كاروانكش، افدرا، اسكنبيل، تاغ، قيچ، پرند، گز، گل كتاني، بابونه اي، شب بوي صحرايي، تلخك، اسفند ، علف شور، كلپوره، شيرينك. پوشش گیاهی این منطقه و تپه های ماسه ای حاشیه ان بعلت چرای بی رویه و بوته کنی شدید بشدت تخریب شده بطوریکه حدود 850 هکتار از تپه های ماسه ای اطراف روستا کاملاً بدون پوشش گیاهی گردیده است و به صورت تپه های ماسه ای فعال روستا را تهدید می نماید ، این مسائل و مشکلات دیگر نیاز به انجام عملیات تثبیت شن را درمنطقه ضروری می نماید

حیات وحش

حیات وحش منطقه شامل گرگ، شغال، روباه معمولی، کفتار، یوزپلنگ، کاراکال، پلنگ، گربه وحشی یا دشتی، جبیر، آهو، پازن، (زیر گونه ایرانی) قوچ وحشی و گورخر (زیرگونه ایرانی) است. هوبره، زاغ بور، بحری، دلیجه، کبک، تیهو، بلدرچین، عقاب دشتی، چاخ لق، کبوتر چاهی، یاکریم، شاه بوف، سبزه قبا هندی، دم جنبانک ابلق، سنگ چشم دم سرخ و گنجشک معمولی از جمله پرندگان این منطقه هستند. انواعی گوناگونی از رده خزندگان در این منطقه به چشم می‌خوردکه شامل راسته لاک‌پشت‌ها و نیز خانواده آگاماها، سمندرها و اسکینک ها است. از دیگر خانواده خزندگان می توان به بزمجه ها اشاره کرد.

مسیر دسترسی

جاده ای خاکی از شهر مزینان به سمت جنوب از وسط این کویر عبور میکند. محور ارتباطی تهران مشهد از شمال غربی این کویر عبور میکند. همچنین مسیر ارتباطی داورزن، مزینان به روستای رضا آباد شاهرود از این منطقه عبور می کند.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

دق رباط سرایان در موقعیت جغرافیایی 58 درجه 9 دقیقه تا 58 درجه 21 دقیقه شرقی تا 33 درجه 22 دقیقه تا 33 درجه 41 دقیقه شمالی در جنوب غربی شهر سرایان در استان خراسان جنوبی قرار دارد. کویر شکلی شبیه به بیضی دارد که طول آن در حدود 40 کیلومتر و عرض آن در حدود 20 کیلمتر است. عرصه این کویر شامل اراضی مسطح و پست با کمی تقعر و شوري و قلیائیت خیلی ز یاد که داراي خاکهاي بسیار عمیق با بافت سنگین تا خیلی سنگین و خیلی شور و قلیا ئی میبا شد وجود دارند که مرکز آن فاقد پوشش گیاهی بوده و در اطراف آنها گیاهان شورپسند با نیاز آبی بالاتر مشاهده می گردند. در حاشیه شرقی کویر تپه های ماسه ای و ریگزارها قرار گرفته اند. در قسمت جنوبی کویر پلتفرمهای نمکی ور در مرکز آن پوشش استپی پهنه آن را فرا گرفته است. در حاشیه کویر پوشش جنگلهای تنک تاق قابل مشاهده است. در عرصه کویر پوشش گیاهی شور پسند موجود در این نقاط شامل 16 گونه با 3 تیپ گیاهی است.

مسیر دسترسی

مسیر جاده آسفالته سرایان به روستای ثقاله و ادامه مسیر جاده خاکی به سمت جنوب از میان کویر عبور میکند.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

کویر ریگ جن در جنوب غربی و غرب دشت کویر، از شمال به جنوب سمنان و جنوب شرق گرمسار، از غرب محدود به پارک ملی کویر و تنگ ظلمات از شرق به محور ارتباطی جندق ـ معلمان و از جنوب به شمال انارک و چوپانان محدود است. ریگ جن با وسعتی برابر با ۳۸۰۰ کیلومتر مربع در این محدوده قرار دارد. به عبارتی ریگ جن در حاشیه شمالی به کوه گوگردی، در حاشیه شرقی به جاده دامغان ـ جندق و در قسمت شمالی به رودخانه ورگی که از ارتفاعات کوه گوگردی سر چشمه می گیرد منتهی می شود. این رود در جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی وارد ریگ جن می شود و کوه ملاهادی در حاشیه جنوبی این ریگزار قرار دارد.

همانطور که گفته شد “ریگ جن” منطقه ای کویری و دارای تپه های ماسه ای در کویر مرکزی ایران است و به دلیل وسعت زیاد و نداشتن چشمه یا چاه آب، در گذشته های دور، محل عبور کاروان ها نبوده و فقط در سال های اخیر، چند گروه از محققان و سیاحان به آن منطقه رفته اند. گسترش ریگ جن از شمال غرب به جنوب شرق است و در قسمت جنوب شرقی پوشیده از تپه های ماسه ای به هم پیوسته است که به دم ریگ شهرت دارند.

زیر بنای ریگ جن یک دشت فرسایش یافته است که در حال حاضر تپه های ماسه ای برخان و تپه های ماسه ای هرمی (قورد) آن را اشغال کرده است. تمام ریگ جن دارای رسوبات نمکی فراوان می باشد که عمده رسوبات و مواد فرسایشی آن از دامنه های فرسایش یافته البرز شکل گرفته است. وجود باد غالب از سمت غرب به شرق باعث شده است که تپه در قسمت شرقی دارای شیبی بسیار تند و در قسمت های غربی دارای شیب ملایمتری باشند. همین عامل باعث شده است که عبور از ریگ جن با وسایل نقلیه از سمت شرق به غرب بسیار دشوار و در پاره ای از موارد غیر ممکن باشد.

این منطقه در باورهای مردم بومی کویر، به عنوان سرزمین نفرین شده نیز یاد شده است. آنها معتقدند که ارواح پلید و شیاطین در این سرزمین اسرارآمیز حکومت می کنند و به همین دلیل هر که پا به ریگ جن می گذارد بلعیده می شود و دیگر باز نمی گردد. در منطقه کویری ریگ جن که به مثلث برمودای ایران نیز شهرت دارد تا چشم کار می کند تپه های شنی و باتلاق های نمک وجود دارد.
ریگ جن، شگفت انگیز ترین، اسرار آمیز ترین و ترسناک ترین منطقه ایران است، با باتلاق های سهمگین که مرگ را برای هر موجودی زنده ای به ارمغان می آورد. اتفاقات بی پاسخ و توجیه نشده بسیاری در این منطقه روی داده است و نمک زار های این منطقه محل قتل و دفتن موجوات زنده بسیاری بوده است.

فرو رفتن در گل و لجن در ریگ جن، شاید یکی از خطرناک ترین اتفاقاتی باشد که ممکن است گریبانگیر مسافران ناوارد شود و آنها را به کام مرگ بکشاند. سال های متمادی، هیچکس جرات آنکه به ریگ جن سفر کند و راز این کویر اسرار آمیز را کشف کند، نداشت.

بهترین مسیر دستیابی به این منطقه، جاده سنگفرش ملک آباد است که در بخش شمال شرق پارک ملی کویر قرار دارد. بهترین وسیله برای عبور از این کویر نیز ، جیپ های سبک وزن است. البته فراموش نکنید که هر لحظه امکان گیر کردن و گم شدنتان در کویر ریگ جن وجود دارد.

سفر به ریگ جن معمولا با بیشترین حد تجهیزات صورت می گیرد. در این سفر لازم است برای مدت حداقل 15 روز ذخیره غذا ، آب، بنزین و وسایل فنی خودرو همراه گردشگر باشد. نقشه را هم فراموش نکنید، چون سفر به ریگ جن بسیار خطرناک است. مهمترین مسئله اینکه اگر تا به حال کویر نوردی نکرده اید و به اصطلاح حرفه ای نیستید، برای اولین تجربه، به هیچ عنوان ریگ جن را برنگزینید. حتی اگر حرفه ای هم هستید، حتما به طور گروهی به این منطقه سفر کنید.

در ضمن، بلد محلی را فراموش نکنید، چون محلی ها معمولا آدم های کار کشته ای هستند و علاوه بر تعیین مسیر، حتی در شرایط سخت، خیلی خوب می توانند راهنمایی تان کنند. بخشی از منطقه، نسبتا مسطح تر است با تپه ها کوچک تر، بنابراین عبور از آن نسبتا آسان به نظر می رسد ولی با کمی پیشروی، با کم شدن ارتفاع به اراضی باتلاقی می رسید که اینجا تقریبا جنوب منطقه است. اصرار برای عبور از این اراضی باتلاقی بی فایده است، بنابراین بهتر است از سمت شمال غربی به حرکت تان ادامه دهید.

وقتی آخرین کوه هایی که 2300 متر ارتفاع دارند را رد کردید، به بخش شمالی ریگ جن می رسید. از اینجا، کوه دماوند را هم می توانید ببینید. با ادامه این مسیر، به پارک ملی کویر می رسید. اگر شما مسیر دیگری را می پسندید، می توانید با استفاده از نقشه و راهنما، مسیر جدیدی را تجربه کنید، اما تمام سختی ها و بالا و پایین ها، یک طرف و آسمان پرستاره شب هایی ریگ جن هم یک طرف. خوابیدن روی شن های روان، روی تپه ای بلند و چشم دوختن به آسمانی که حتی یک نقطه سیاه ندارد. بسیار خیره کننده است

آدرس: گرمسار، پارک ملی کویر، جاده سنگفرش ملک آباد

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415